Prezident Shavkat Mirziyoyev ijtimoiy himoya tizimini mustahkamlash bo'yicha yangi tashabbuslarni taqdim etdi.

Ta'kidlanganidek, manzilli ish olib borilishi natijasida ijtimoiy xizmatlar va yordam masalalari bo'yicha xalq qabulxonalari va hokimiyatlarga murojaatlarning soni 35 foizga kamaydi. Uch oy oldin 14 ming rahbar viloyat va tuman darajasida 75 ming kam ta'minlangan oilalarga individual ish olib borish uchun belgilangan edi. Natijada, ushbu oilalardan 17 ming kishi doimiy ishga joylashdi, 14 ming kishining daromadlari tadbirkorlik va shaxsiy yordamchi xo'jaliklar hisobiga oshdi. 30 ming bola bolalar bog'chalari, to'garaklar va kasb-hunar ta'limi bilan qamrab olindi, 45 ming muhtojga tibbiy yordam ko'rsatildi.

Biroq, ba'zi joylarda ishlar yetarlicha samarali tashkil etilmagan. Masalan, 184 rahbar hech qachon o'zlariga belgilangan kam ta'minlangan oilalarning uylariga tashrif buyurmagan. Nogironlar uchun bandlik darajasi mamlakat bo'yicha o'rtacha 20 foizni tashkil etadi, lekin Jalakuduk, Chimbay, Pastdargom, Chartak va Denov tumanlarida bu ko'rsatkich ancha past. Kelgusi yil uchun investitsiya dasturiga kiritilgan 598 ijtimoiy obyektdan hech biri nogironlar uchun moslashtirilmagan.

Majlisda aniqlangan kamchiliklar ko'rib chiqildi va kelgusi choralar muhokama qilindi. Prezident ijtimoiy himoya tizimini mustahkamlash bo'yicha yangi tashabbuslarni taqdim etdi.

3

1,2 million odamni qashshoqlikdan chiqarish uchun kelgusi yilda ta'lim, kasbga tayyorlash, tibbiyot va yashash sharoitlarini yaxshilash masalalarini hal qilish zarurligi ta'kidlandi.

Muvoffaqiyatli misollar mavjud. Masalan, Taylak va Kasansay tumanlarida 4,2 ming kam ta'minlangan oilalar va nogiron bolalar uchun erta rivojlanish markazlari ochildi. Viloyat hokimlariga ushbu tajribani o'rganish va har bir tumanda joriy etish topshirildi.

Bundan tashqari, kelgusi yilda qashshoqlik darajasi yuqori bo'lgan ming mahallada oilaviy bolalar bog'chalari ish boshlaydi. Yangi yildan boshlab, bunday bog'chalar uchun joylarning 15 foizi kam ta'minlangan oilalar bolalariga taqdim etiladi, to'lovning bir qismi esa davlat tomonidan subsidiyalanadi.

Kam ta'minlangan oilalardan bolalarni o'qitish uchun qo'shimcha imkoniyatlar yaratiladi. 118 ming yosh kishi chet tillari, IT va kasbiy ko'nikmalarga o'qitiladi. Ushbu to'garaklar uchun ota-onalarning xarajatlarining 80 foizi byudjetdan subsidiyalanadi. 2025 yilda 3,5 ming bunday bola grant asosida universitetlarga qabul qilinadi.

23 ming kam ta'minlangan oilalarda mustaqil harakatlana olmaydigan insonlarga ota-onalari, er-xotinlari yoki farzandlari qarov beradi. 2025 yil yanvaridan 19 ming kishi uchun uyda parvarish tashkil etiladi, 4 ming kishi uchun esa kunduzgi nazorat bo'ladi. Bu 15 ming kishi, avval ularni parvarish qilgan, ish faoliyati bilan shug'ullanish imkonini beradi. Davlat parvarish xizmatlarini taqdim etuvchi xususiy sektorga xarajatlarning 80 foizini qoplab beradi. Ushbu tashabbus avval Tashkentda amalga oshiriladi, yil oxiriga qadar esa barcha viloyatlarda joriy etiladi.

4

460 ming kam ta'minlangan oilalar tibbiy yordamga muhtoj, 6 ming oilaga esa yashash sharoitlarini yaxshilash zarur. Kelgusi yilda tibbiy sug'urta fondiga muhtojlarga jarrohlik operatsiyalarini to'lash uchun qo'shimcha 185 milliard so'm ajratiladi. "Ijtimoiy daftarchalar"dan olingan mablag'lar faqat kam ta'minlangan oilalarning yashash sharoitlarini yaxshilash va daromadlarini oshirish uchun ishlatiladi.

Hozirgi vaqtda fuqarolarga ijtimoiy xizmatlar va yordam olish uchun 10 dan ortiq turli hujjatlarni taqdim etish zarur. Endi bularning barchasi yagona ijtimoiy karta bilan almashtiriladi. Ushbu kartadan foydalanib, fuqarolar jamoat transportidan bepul foydalanish, elektr energiyasi, gaz va ta'lim to'lovlari uchun kompensatsiya olish imkoniyatiga ega bo'lishadi. Naqdsiz to'lovlar va ijtimoiy yordam ham ushbu kartaga o'tkaziladi. Ushbu tizim 1 iyulga qadar Tashkent va Yangiyo'l tumanida sinovdan o'tkaziladi, so'ngra keng ko'lamda joriy etiladi.

Majlisda nogironlarga yordam berish masalalari ham muhokama qilindi. 33 tuman bo'yicha reabilitatsiya darajasi juda past bo'lib chiqdi. Har bir viloyat va tuman shifoxonasida reabilitatsiya xizmatlarini tashkil etish topshirildi. 12 reabilitatsiya markazida ergoterapiya, fizioterapiya va davolash gimnastikasi xizmatlarini moliyalashtirish 5 barobarga oshiriladi. Yetti tibbiyot universitetida reabilitatsiya kafedralari ochiladi va o'qituvchilar Koreya tajribasiga asoslangan qayta tayyorlashdan o'tadilar.

Ba'zi nogironlik turlarini uy sharoitida bajariladigan mashqlar yordamida davolash mumkin. Bunday bemorlar uchun mashqlar dasturi va sog'lom ovqatlanish uchun menyu ishlab chiqiladi. Reabilitatsiya samaradorligi bemorlarning harakat va muloqotdagi o'zgarishlariga qarab baholanadi va shunga asoslanib shifokorlarga maoshga qo'shimchalar to'lanadi.

Hozirda protezlar va reabilitatsiya vositalari ro'yxati 18 dan 30 nomgacha oshirildi, moliyalashtirish esa 1,5 barobarga ko'paydi. 2025 yilda ro'yxatga yana 7 turdagi vositalar qo'shilishi rejalashtirilmoqda, bu 80 ming odamning ehtiyojlarini qondirish imkonini beradi.

5

Yaratilgan imkoniyatlar tufayli bu yil tadbirkorlar 40 ming nogironni ishga joylashtirdi. Yanvar oyidan boshlab, bunday korxonalar uchun ijtimoiy soliq stavkasi 1 foizni tashkil etadi. Shuningdek, korxonalarga kuchli ko'rish qobiliyatiga ega xodimlar uchun surdoperevodchilar, psixologlar va kuzatuvchilar xizmatlari uchun 50 million so'mgacha subsidiyalar beriladi. Nogironlarni o'qitish va ishga joylashtirish bilan shug'ullanuvchi xususiy ishga joylashtirish agentliklari 500 million so'mgacha grant olish imkoniyatiga ega bo'ladi.

Majlisda belgilangan choralarni amalga oshirish, ijtimoiy soha mutaxassislari takliflarini tinglash bilan bog'liq boshqa masalalar ham muhokama qilindi.